Mediacje rozwodowe – jak się do nich przygotować?

Mediacje rozwodowe to jeden ze sposobów, dzięki któremu małżonkowie mogą dojść do porozumienia w wielu kwestiach, jakie będzie trzeba rozstrzygnąć w trakcie rozstania i tuż po nim. Wiele osób podchodzi do tej procedury nieufnie – i nic w tym dziwnego. Opowiadanie o punktach spornych i toczenie dyskusji w obecności osoby trzeciej może budzić niepokój. Jednak wiele par po odbyciu mediacji jest wdzięcznych za wsparcie specjalisty – nawet pomimo wcześniejszego, sceptycznego nastawienia. Okazuje się bowiem, że kilka celnych pytań i zadbanie o doprecyzowanie pewnych kwestii przez bezstronną osobę mogą naprawdę pomóc w „dogadaniu się” lub w podjęciu zobowiązania do terapii par czy nawet… w odłożeniu decyzji o rozwodzie. Na czym dokładnie polegają mediacje przed rozwodem? W jaki sposób się do nich przygotować i jak wybrać mediatora? Dlaczego warto zdecydować się na mediacje rozwodowe? Odpowiedzi na te i inne pytania w tekście poniżej.

Na czym polegają mediacje rozwodowe i jakie rodzaje mediacji się wyróżnia?

Czym są mediacje rozwodowe? To rozmowa (lub szereg rozmów) mających na celu doprowadzenie do porozumienia pomiędzy stronami – w tym przypadku między małżonkami. W spotkaniach uczestniczy oczywiście mediator. Niektóre osoby obawiają się, że może on brać czyjąś stronę, jego rolą jest jednak takie zadawanie pytań lub podsumowywanie odpowiedzi uczestników rozmowy, by nakierować ich na osiągnięcie porozumienia czy kompromisu. Specjalista nie może więc opowiadać się za wersją czy racją jednej ze stron.

Wśród rodzajów mediacji rozwodowych wyróżnia się między innymi mediacje pozasądowe (inaczej określane jako przedsądowe lub prywatne), na które małżonkowie decydują się samodzielnie. Jeśli to sąd – w ramach postanowienia – kieruje parę na mediacje, wówczas mowa o mediacjach sądowych. Oprócz tego istnieją także mediacje pojednawcze. Mają one na celu osiągnięcie porozumienia między małżonkami w kontekście poddania się terapii małżeńskiej lub pogodzenia się i oddalenia decyzji o rozwodzie.

Warto tutaj dodać, że obecnie (stan na czerwiec 2022 roku) planowane są zmiany w prawie rozwodowym, dotyczące między innymi postępowania rodzinnego, mającego cechy mediacji. Więcej informacji na ten temat znajduje się w tekstach Jakie zmiany rozwodowe w 2022 roku? oraz Rodzinne postępowanie informacyjne przed rozwodem – na czym polega.

Mediacje rozwodowe – przykłady spraw

Bardzo często małżonkowie, nawet jeśli porozumieli się co do decyzji o rozwodzie, nie mogą osiągnąć kompromisu w innych sprawach. Które z nich zazwyczaj są poddawane pod rozwagę? W większości przypadków para próbuje „dogadać się” co do ustalenia winy rozkładu pożycia lub złożenia pozwu rozwodowego bez orzekania o winie. Drugą, palącą kwestią jest zwykle opieka nad małoletnimi dziećmi – miejsce ich zamieszkania, częstotliwość i godziny spotkań oraz inne detale związane z kontaktami rodzica z potomstwem. Kolejny aspekt konfliktu małżonków mogą stanowić alimenty – bądź na byłego partnera czy partnerkę, bądź na dziecko – ich wysokość czy sam fakt przyznania świadczeń może być także przedmiotem rozmów w obecności mediatora. Oprócz tego na spotkaniach ze specjalistą warto omówić takie tematy, jak podział majątku, sposób korzystania ze wspólnych dóbr (mieszkanie, samochód, działki etc.) oraz inne, nierozstrzygnięte kwestie.

Ile trwają mediacje rozwodowe i ile kosztują?

To, ile trwają mediacje rozwodowe i ile kosztują, zależy przede wszystkim od indywidualnych okoliczności danego przypadku. Zazwyczaj mediacje sądowe to koszt około kilkuset złotych, natomiast cena mediacji prywatnych jest ustalana każdorazowo z parą podejmującą się rozmów (płaci się w takiej sytuacji zwykle w ramach stawki godzinowej specjalisty). Dodatkowo mediacje mogą zakończyć się w ramach jednego spotkania, ale równie dobrze mogą rozciągnąć się na wiele sesji – w zależności od rozmiaru sporu między małżonkami i liczby kwestii do ustalenia pomiędzy nimi.

Mediacje rozwodowe – jak się do nich przygotować i jak wybrać mediatora?

Jeśli uczestnik lub uczestniczka mediacji rozwodowych mają już świadomość tego, na czym one polegają, warto przygotować przed spotkaniami ramowe plany swoich wypowiedzi. Chodzi tu przede wszystkim o rzeczowe, konkretne argumenty przemawiające za racją danej osoby, a także o krótkie, zwięzłe opisy sytuacji, które będą omawiane w ramach rozmów. Oprócz tego zdecydowanie należy przygotować kilka własnych propozycji zażegnania sporu – danie drugiej stronie wyboru co do rozwiązania konfliktu zdecydowanie zbliży ją do decyzji o kompromisie. Najważniejszą kwestią jest jednak pamiętanie o tym, że mediacje nie są negocjacjami, ale próbą dojścia do wspólnego, satysfakcjonującego obie strony zakończenia sporu.

Jeśli chodzi o wybór mediatora, na pewno warto zwrócić uwagę na listę stałych mediatorów prowadzoną przez Prezesa Sądu Okręgowego. Kontaktując się z uwzględnionymi w niej osobami, można mieć pewność, że do rozwiązania sporu zaprasza się osobę z odpowiednim doświadczeniem i kwalifikacjami.

***

W przypadku pojawienia się jakichkolwiek wątpliwości co do kwestii mediacji rozwodowych, zachęcamy do kontaktu z naszymi specjalistami poprzez zakładkę Porady prawne.