Zapraszamy do kontaktu oraz do wizyty w naszej kancelarii
Adwokat Marcin Komorowski
Kancelaria Acta Vera
ul. Nawrot 4 lok. 4
90-060 Łódź
Co ze spadkiem, gdy nie ma testamentu?
Jeżeli spadkodawca nie pozostawił testamentu, w grę wchodzi dziedziczenie ustawowe, według zasad określonych w kodeksie cywilnym.
Na mocy ustawy do spadku powoływane są osoby z dwóch grup – jeśli w pierwszej grupie nie ma osób zdolnych do dziedziczenia, do spadku powołuje się osoby z grupy drugiej.
Kto dziedziczy z mocy ustawy?
Z mocy ustawy dziedziczą:
- w pierwszej kolejności dzieci spadkodawcy (lub jego dalsi zstępni, np. wnuki) oraz małżonek w częściach równych, jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4 całości spadku (art. 931 kc).
- w braku zstępnych osoby powołane do spadku to: małżonek, rodzice i rodzeństwo (lub ich zstępni) spadkodawcy. Udział spadkowy małżonka, który dziedziczy w zbiegu bądź z rodzicami, bądź z rodzeństwem, bądź z rodzicami i rodzeństwem spadkodawcy, wynosi połowę spadku (art. 932 kc). Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z rodzeństwem spadkodawcy, wynosi 1/4 część tego, co przypada łącznie dla rodziców i rodzeństwa, a pozostałą część dziedziczy rodzeństwo w częściach równych.
Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada po połowie drugiemu z rodziców i rodzeństwu spadkodawcy. Jeżeli zaś do spadku powołani są obok małżonka tylko rodzice albo tylko rodzeństwo, dziedziczą oni w częściach równych to, co przypada łącznie dla rodziców i rodzeństwa (art. 933 kc). Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada po połowie drugiemu z rodziców i rodzeństwu spadkodawcy.
Jeżeli zaś do spadku powołani są obok małżonka tylko rodzice albo tylko rodzeństwo, dziedziczą oni w częściach równych to, co przypada łącznie dla rodziców i rodzeństwa (art. 933 kc).
- w braku zstępnych, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada jego małżonkowi, a w braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom, rodzeństwu i zstępnym rodzeństwa.
- gdy nie ma nikogo z wyżej wymienionego kręgu osób, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy albo Skarbowi Państwa, gdy miejsca tego nie da się ustalić lub znajdowało się ono za granicą (art. 935 kc).
Kiedy małżonek jest wyłączony z dziedziczenia?
Powyższych zasad nie stosuje się do małżonka spadkodawcy pozostającego w separacji – małżonek taki wyłączony jest z dziedziczenia (art. 9351 kc).
Co ze spadkiem po małżonku zmarłym w trakcie rozwodu?
Małżonek nie dziedziczy również, jeżeli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione. Takie wyłączenie następuje na mocy orzeczenia sądu, na żądanie któregokolwiek z pozostałych spadkobierców ustawowych powołanych do dziedziczenia w zbiegu z małżonkiem. Sąd rejonowy w takim wypadku przeprowadza postępowanie częściowo zbieżne z postępowaniem rozwodowym. Termin wynosi 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o otwarciu spadku. Górna granica czasowa to rok od otwarcia spadku (art. 940 kc).
Szczegółowe informacje dotyczące dziedziczenia ustawowego znajdują się w Tytule II Księgi zawartej w Kodeksie Cywilnego (art. 931 i nast.).