Pierwszy warunek na drodze do spadku
Jeżeli pragniesz powołać się na swoje prawa do spadku, bezwzględnie musisz legitymować się stwierdzeniem nabycia spadku.
Stwierdzenie nabycia spadku następuje w drodze postanowienia sądu, na wniosek osoby mającej w tym interes prawny (art. 1025 kc). Zatem wnosić o takie stwierdzenie może nie tylko krewny, ale także np. wierzyciel.
Nie może to nastąpić wcześniej niż po 6 miesiącach od otwarcia spadku, chyba że wszyscy znani spadkobiercy złożyli już oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku (art. 1026 kc).
Osobę, która uzyskała stwierdzenia nabycia spadku, uważa się za spadkobiercę.
Testament czy dziedziczenie z mocy ustawy?
W toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku sąd ustala, czy zmarły pozostawił testament, czy też w grę wchodzi dziedziczenie ustawowe regulowane zapisami kodeksu cywilnego.
Następnie sąd określa, kto należy do kręgu spadkobierców i – gdy spadkobierców jest dwóch albo więcej – jaką część pozostawionego majątku dziedziczy każdy z nich
Adwokat Marcin Komorowski
Kancelaria Adwokacka Acta Vera
ul. Nawrot 4 lok. 4
90-060 Łódź
tel.: 42 636 42 24
tel. kom.: 506 174 372
e-mail: komorowski@actavera.eu
Postanowienie o potężnej mocy prawnej
Stwierdzenie nabycia spadku ma dalekosiężne skutki prawne. Osoba, na rzecz której następuje rozporządzenie prawem należącym do spadku przez osobę, która nie jest spadkobiercą, a legitymuje się stwierdzeniem nabycia spadku (np. w drodze sprzedaży) na mocy art. 1028 kc podlega ochronie, chyba że działa w złej wierze.
Innymi słowy – uzyskanie stwierdzenia nabycia spadku sprawia, że osoba formalnie uznana spadkobiercą, może np. skutecznie zbyć nieruchomość, mimo, iż faktycznie spadkobiercą nie jest (o ile nabywca działa w zaufaniu, że to co wynika ze stwierdzenia nabycia spadku zgodne jest z rzeczywistością).
Zmiana lub uchylenie stwierdzenia nabycia spadku – to możliwe!
Na drodze sądowej możliwa jest także zmiana lub uchylenie wydanego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Dzieje się tak w następujących przypadkach:
- postanowienie dotyczące osoby, która była uznana za zmarłą lub której zgon został stwierdzony, postanowieniem sądu zostanie uchylone (art. 678 kpc),
- nastąpi prawomocne uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, przez co zmieni się krąg osób, co do których nabycie spadku zostało już stwierdzone (art. 690 kpc),
- osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku nie jest spadkobiercą lub jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony (art. 679 kpc).
Kiedy stwierdzenie nabycia spadku nie jest konieczne?
Odpowiednikiem sądowego stwierdzenia nabycia spadku jest akt poświadczenia dziedziczenia, który jest sporządzany przez notariusza i nie wymaga przeprowadzania postępowania sądowego. Procedura ta jest znacznie szybsza, ale wymaga tego, aby wszyscy roszczący prawa do spadku po zmarłym zebrali się u notariusza jednocześnie i – co bardzo ważne – nie może być między nimi żadnych sporów co do podziału spadku.